Dit keer hebben we het eens niet over een echte stoel, nee, we hebben het over een geverfde stoel. Of beter, een stoel op een schilderij. Er zijn nogal wat schilderijen met allerlei meubelen, waaronder diverse stoelen, maar de stoel waar ik het over wil hebben is er één die bij verkoop vele miljoenen zou opleveren. Ik heb het over de stoel van Van Gogh. Of eigenlijk iets preciezer; de stoel van Gaugain, geschilderd door Van Gogh.
Dit schilderij van een stoel met daarop niet een persoon, maar een aantal moderne romans en een brandende kaars in een kandelaar, is door Vincent van Gogh ergens in november 1888 te Arles geschilderd. De boeken en de kaars staan dan voor het karakter van de afwezige Gaugain. Deze Paul Gaugain was een en tijdlang een zeer goede vriend van Van Gogh. Broer Theo van Gogh zorgde er zelfs voor dat beide heren negen weken lang samen woonden in Arles, in het zuiden van Frankrijk. Zo stimuleerden ze elkaar tot grote hoogten wat betreft hun kunst.
Helaas kregen beide heren ruzie, en was het voorbij met de inspiratie over en weer. We hebben er wel een aantal schitterende schilderijen aan over gehouden, waaronder dus van Van Gogh het doek ‘De stoel van Gaugain’. Het is hier te bekijken.
Om het in het echt te bekijken, hoeft u alleen maar naar Amsterdam, want het schilderij is door de familie Van Gogh in bruikleen gegeven. Eerst in 1930 aan het Stedelijk Museum, en vanaf de opening van het Van Gogh Museum in 1973 aan dat museum.
In overwegend rode en groene tinten probeerde Van Gogh een nachtelijke sfeer te treffen. Als tegenhanger van dit werk schilderde hij trouwens ook een ‘tegenovergestelde’stoel bij daglicht, en wel zijn eigen eenvoudige boerenstoel, in helder geel en blauw. Waar de stoel van Gaugain meer opsmuk had, en sjieker was, was de stoel van Van Gogh simpeler, eerlijker misschien ook wel. Dit schilderij hangt overigens in de National Gallery, te Londen.
De twee schilderijen symboliseren de verschillende karakters van de twee kunstenaars, die kort daarop dus met ruzie uit elkaar gingen. Of dat met de stoelen te maken heeft gehad, weten we niet. Maar dat de vriendschap een aantal meesterwerken heeft opgeleverd, dat weten we wel.
