Vuur is een bijzonder verschijnsel. Al vanaf de prehistorie kon de mens niet zonder vuur. Ze hadden het nodig om te koken en om zich te verwarmen. Tegelijkertijd is het ook een van de meest verwoestende krachten die er bestaan. Ook in het dagelijks leven is het daarom erg belangrijk om je tegen vuur te beschermen. Dit kun je doen door je huis veilig te maken én te houden. Een van de maatregelen die je zou kunnen treffen is je bank impregneren – dit is een prima manier om te zorgen voor je eigen en andermans veiligheid.
Correcte info over bank impregneren
Er is op het internet heel wat te vinden over je bank impregneren om ongelukken met brand te voorkomen. Sommige diensten en producten die je daarbij kunt vinden zijn echter twijfelachtig. In dit artikel vind je alle informatie die je nodig hebt om de juiste keuze te maken in verband met brandwerend impregneren. Het gaat hier immers over jouw leven en dat van je familie!
Brand voorkomen
Een brand ontstaat wanneer deze drie zaken aanwezig zijn: brandbare stof, zuurstof en de juiste ontbrandingstemperatuur. Samen wordt dit de branddriehoek genoemd. Om een brand te blussen moet een van deze voorwaarden uitgeschakeld of verminderd worden. Om een brand te voorkomen, moet je meerdere factoren aanpakken. Dat kan het makkelijkst door te zorgen dat er minder brandbaar materiaal aanwezig is. Dat kun je bijvoorbeeld doen door de bekleding van je bank te behandelen, met andere woorden: je bank impregneren.
Bank impregneren: hoe werkt het?
Voor bank impregneren moet je een impregneermiddel gebruiken. Dat is een vloeistof die de kans op brand vermindert. Daarnaast gaat het impregneermiddel het brandproces ook vertragen en de kans op vlamoverdracht verminderen of voorkomen. Het werkt zo: in elk materiaal zijn er poriën aanwezig, en in die poriën zit zuurstof. Bij het bank impregneren ga je de zuurstof vervangen door een onbrandbaar materiaal. Daardoor kan de bekleding van je bank minder makkelijk vlam vatten en de vlammen zetten zich niet voort.
Verschillende soorten brandwerend impregneermiddel
Het brandwerend materiaal dat je gebruikt voor het bank impregneren moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo is een impregneermiddel altijd samengesteld uit meerdere componenten. Eén daarvan zorgt ervoor dat het middel zich gaat hechten aan het brandbare materiaal wanneer het in de poriën ervan doordringt. Op dit moment is het nog niet mogelijk om een impregneermiddel te maken dat zich aan alle brandbare materialen kan hechten. Geloof dus geen producenten die beweren dat dit middel wel bestaat.
Stoffen die van nature erg poreus zijn, zoals linnen en katoen, nemen het impregneermiddel makkelijk op. Dat is bij kunstmatige of plastic-achtige stoffen veel minder het geval. Toch kun je in principe bijna alles impregneren. Het is een kwestie van de juiste componenten.
Zelf je bank impregneren of uitbesteden?
De meeste materialen kun je prima zelf impregneren. Zorg dat je het juiste impregneermiddel kiest en lees de instructies op de verpakking grondig. Je kunt de behandeling natuurlijk ook uitbesteden. Let er dan vooral op dat je een leverancier kiest die over voldoende ervaring beschikt en de nodige garanties biedt. Hieronder krijg je een overzicht van de verschillende methodes voor bank impregneren. Met deze info kun je makkelijk de juiste beslissing nemen.
Verschillende behandelmethoden
Impregneren kan op drie verschillende manieren: in autoclaaf, door onderdompeling en met spray.
Impregneren in autoclaaf
Dit is een techniek die tegenwoordig veel wordt toegepast. Hierbij wordt geïmpregneerd onder druk, door in gesloten vaten in vacuüm het impregneermiddel toe te voegen. Er is dus sprake van overdruk, waardoor het impregneermiddel in het materiaal perst wordt.
Deze methode is volledig computergestuurd en wordt gebruikt bij hout. Palen, balken, planken en andere houtvormen komen hiervoor in aanmerking. Het te behandelen hout wordt voor het impregneren gewogen. Op basis daarvan berekent de computer hoeveel impregneermiddel er nodig is, en na afloop wordt het hout weer gewogen om te kijken of het middel voldoende is opgenomen. De resultaten van de metingen worden vergeleken met de richtlijnen voor de houtsoort. Hout dat in een autoclaaf geïmpregneerd werd, kan voldoen aan de hoogste Europese en Nederlandse normen, waaronder de NEN-EN 13501-1.
Deze impregneermethode kan uiteraard alleen door een professional gebeuren. Je hebt er als gebruiker dus geen werk aan, én je krijgt een hoge kwaliteitsafwerking.
Impregneren door onderdompeling
Bij deze methode wordt het brandbaar materiaal ondergedompeld in het impregneermiddel. De duur van het dompelen is afhankelijk van het te behandelen materiaal en van de brandklasse waaraan het moet voldoen. Het doordringen van het impregneermiddel is hierbij beter dan bij spuiten of verven, en bovendien kost het minder werk.
Het nadeel is echter dat er erg veel impregneermiddel nodig is, waardoor deze methode ongeschikt is voor kleine hoeveelheden. Je bank impregneren door onderdompeling lijkt dus niet meteen de beste oplossing. Wel wordt deze methode vaak gebruikt voor het impregneren van materialen waar je met spray niet goed bij kunt komen, zoals bijvoorbeeld kerstbomen of de binnenkant van bamboe.
Impregneren met spray
Voor deze methode gebruik je een apparaat om te sprayen, met een druk van 3 à 5 bar. Een plantenspuit met pomp of trickermechanisme werkt daarvoor prima. Op die manier kun je de vloeistof geleidelijk aanbrengen en je bank impregneren. Van op een afstand van ongeveer 20 centimeter vernevel je het product op de bekleding van je bank. Voor je aan de slag gaat, is het aan te raden om eerst even te testen wat het opnamevermogen van het materiaal is. Probeer het impregneermiddel uit op een niet zichtbaar stukje van je bank. Laat het vervolgens drogen en doe een chemische test of een brandtest (zie verder).
Kies het juiste middel voor het bank impregneren
Als je zelf aan de slag wil met je bank impregneren, kun je kiezen voor sprayen of onderdompelen. Voor beide methodes is het belangrijk dat je het juiste impregneermiddel gebruikt. Je kunt uiteraard het materiaal van je bank laten testen om zeker te zijn, maar je kunt ook deze tips volgen:
Voor de behandeling van hout:
Als het hout van je bank al behandeld is, kun je het niet zomaar impregneren. Bij onbehandeld hout gaat dat wel. Alfastop is een erg goed product hiervoor.
Voor de behandeling van natuurlijke stoffen bekleding:
Stoffen bekleding kent erg uiteenlopende vormen, zoals katoen, linnen en velours, maar ook zijde en jute. De absorbeergraad van deze materialen is erg verschillend. Je kunt dit testen door er water op te spuiten met een plantenspuit. Als het water er snel intrekt, kun je best een product voor natuurlijke vezels gebruiken bij het bank impregneren.
Voor de behandeling van stof met meer dan 70% synthetische vezels:
Hieronder verstaan we nylon, acryl, viscose en polyester. Deze stoffen absorberen minder vloeistof, waardoor je een impregneermiddel nodig hebt dat zich op een andere manier hecht.
Voor de behandeling van kunststof:
Niet poreuze, kunststofachtige materialen zoals hard plastic nemen geen impregneermiddel op. Het product moet er dan als het ware opgekleefd worden. Toch kun je ook deze kunststof behandelen door te sprayen of onder te dompelen, als je een aangepast impregneermiddel gebruikt.
Hou er wel rekening mee dat niet alle houtsoorten of kunststoffen hetzelfde zijn. Laat je dus zeker goed adviseren over welke methode je moet hanteren of welk impregneermiddel je kunt gebruiken. Neem liever geen risico en schakel een expert in!
Bank impregneren en wettelijke voorschriften
Stel: je wilt je bank impregneren. Dat doe je natuurlijk in de eerste plaats voor je eigen veiligheid en daar heeft verder niemand zaken mee. Tenzij jouw bank in een bedrijf of een instelling staat, waarvoor een wettelijke verplichting geldt.
Als je een zaak hebt, is er namelijk een kans dat ook je verplicht allerlei materialen brandwerend moet behandelen, om te voldoen aan de eisen van de gemeente of de brandweer, zoals vastgelegd in het bouwbesluit. Maar ook verzekeringsmaatschappijen kunnen in hun voorwaarden eisen stellen met betrekking tot het brandwerend behandelen van materialen.
De wettelijke voorschriften met betrekking tot brandveiligheid zijn legio. Zo zijn er naast het bouwbesluit 2012 ook de diverse Nederlandse Normen en de Europese normen. Soms ziet zelfs de brandweer door de bomen het bos niet meer. Roep daarom zeker de hulp in van een expert als je aan deze eisen moet voldoen. Zoek een leverancier met voldoende ervaring, die samenwerkt met de brandweer om tot de meest optimale oplossing te komen.
Benodigdheden voor het impregneren
Als je besloten hebt om zelf je bank te impregneren, kun je aan de slag. Dit zijn de materialen die je nodig hebt:
Voor de spraymethode:
Eigenlijk heb je hierbij alleen een spuit nodig. Spray het impregneermiddel langs alle kanten gelijkmatig op je bank en laat het drogen. Bekijk eventueel de handleiding en/of het instructiefilmpje dat je van je leverancier hebt ontvangen, zodat je goed weet hoe je moet werken.
Voor de dompelmethode:
Hiervoor heb je een bak nodig die groter is dat het te behandelen materiaal. Bij het bank impregneren is dat niet evident, tenzij je de bekleding van je bank afhaalt. Vul de bak met het impregneermiddel en let erop dat je voldoende van het product gebruikt. Hou er rekening mee dat je meer impregneermiddel in de bak zult moeten doen dan wat je bankbekleding kan opnemen. Leg vervolgens je bankbekleding in de bak en laat het product erin trekken. Haal het behandelde materiaal eruit na de voorgeschreven tijd en laat het drogen.
Na het bank impregneren: testen op brandwerendheid
Na het impregneren van je bank wil je natuurlijk weten of de behandeling heeft gewerkt. Is je zitmeubel nu voldoende brandwerend? Dat kun je testen op twee manieren:
Aan de hand van een brandproef:
Voor een brandproef heb je een staal van ongeveer 5 x 25 cm van je bankbekleding nodig. Pak het staal met een tang vast en hou het vervolgens minstens vijf seconden lang in een vlam van een lucifer of aansteker. Als het staal binnen de vijf seconden vuur vat, is het niet brandwerend. Na vijf seconden neem je de vlam weg. Als er tijdens het verhitten geen druppels of roetvlokken zijn vrijgekomen, als de stof niet meer navlamt na 15 seconden en niet meer nagloeit na 60 seconden, is je materiaal brandveilig.
Aan de hand van een chemische test:
Het testen kan ook zonder vuur. Als je een goed impregneermiddel hebt gekocht bij een goede leverancier, kan hij voor jou een gespecialiseerde chemische test uivoeren. Als je wettelijk verplicht bent een test voor te leggen voor de brandweer, zorg dat je er dan zeker van bent dat je leverancier dit aanbiedt!
De keuze voor een goede leverancier
Een degelijke keuze begint met goede informatie. Zorg dat je voldoende informatie hebt en zoek het één en ander op over je bank impregneren voordat je een leverancier kiest. Deze vuistregels kun je alvast ter harte nemen:
- Er wordt heel wat beloofd op het internet. Geloof niet alles wat je leest. Zaken die te mooi klinken om waar te zijn, zijn meestal ook niet waar.
- Er bestaat niet één middel dat je kunt gebruiken voor alle materialen. Zoals we hierboven al hebben uitgelegd, is dat technisch onmogelijk. Geloof geen leverancier die je dit aanbiedt.
- Maak afspraken met je leverancier over het opruimen van afval en het verwijderen van vlekken. Veel impregneermiddel bevatten zouten. Die zijn niet schadelijk, maar kunnen wel bijtende vlekken achterlaten.
- Als je wettelijke verplicht bent tot een keuring door de brandweer, bespreek dit dan vooraf met je leverancier. De beste leveranciers nemen dit taakje met plezier van je over.
Certificaten: een meerwaarde of niet?
Soms vraagt de brandweer of de verzekeraar naar een certificaat van de brandwerende behandeling van je meubel. Op die manier kan je het bank impregneren bewijzen. Er zijn echter veel verschillende certificaten, waardoor het soms wat ingewikkeld wordt. Wij zetten voor jou de belangrijkste zaken op een rijtje.
Het certificaat van behandeling door gecertificeerde applicateur:
Een certificaat van behandeling heeft enkel waarde wanneer die behandeling is uitgevoerd door een gecertificeerd applicateur met voldoende kennis en ervaring. Op die manier heb je een garantie dat het bank impregneren goed is uitgevoerd en dat het juiste impregneermiddel werd gebruikt. Met dit certificaat heb je zekerheid dat je bank brandveilig is conform de gestelde normen.
Het productcertificaat:
Met dit certificaat krijg je zekerheid dat het impregneermiddel voldoet aan de noodzakelijke eisen. Het product doet met andere woorden wat het moet doen en mag verkocht worden in Nederland. Eigenlijk is dit soort certificaat overbodig, want zonder de voorwaarden die het opsomt zou het niet eens verkocht mogen worden. Het zegt ook alleen iets over het impregneermiddel en niet over het behandelde materiaal. Je hebt dus geen enkele garantie van de behandeling. Indien er iets fout gaat, zal de producent van het product zich mogelijk verschuilen achter de verantwoordelijkheid van degene die het product heeft aangebracht.
Het invulcertificaat:
Dit certificaat krijg je bij de levering van het brandvertragend impregneermiddel en je kunt het na de behandeling zelf invullen. Je verklaart daarbij dat je het product op de juiste manier hebt aangebracht, zoals aangegeven in de gebruiksaanwijzing. De waarde van dit certificaat is dus beperkt, al wordt het vaak geaccepteerd door verzekeraars en officiële instanties.
Ook de geldigheidsduur van certificaten is erg uiteenlopend, van amper 1 jaar tot niet minder dan 15 jaar. De echte duurzaamheid van het bank impregneren is echter afhankelijk van de behandeling van je meubel achteraf. Impregneermiddelen bestaan immers voor het grootste deel uit water. Als je de bekleding van je bank reinigt, zul je de werking van het product dus grotendeels teniet doen. De enige manier om te controleren of de brandvertragende werking nog intact is, is door af en toe een test te doen.
Veel gestelde vragen
- Kan de brandweer mijn zaak sluiten als ik niet aan de vereisten voldoe?
Wanneer de brandweer op controle komt en een bedrijf niet aan de vereisten blijkt te voldoen, steekt deze vraag nogal eens de kop op. Het antwoord erop is dubbel. De brandweer kan jouw zaak niet zelf sluiten, maar kan wel eisen stellen met betrekking tot de brandveiligheid. Die eisen mogen afwijken van de wetgeving, indien de brandweer vindt dat er onvoldoende veiligheid is. De beslissing tot sluiting van een bedrijf ligt bij de burgemeester. Hij wordt daarin wel geadviseerd door de brandweer. - Moet ik voor het bank impregneren mijn bank wassen?
Vuil zorgt ervoor dat het impregneermiddel zich niet kan hechten. Bovendien is het bijna onmogelijk om vlekken nog te verwijderen als je de stof eenmaal geïmpregneerd hebt. Het is dus absoluut aan te raden om je bank eerst grondig schoon te maken voor je hem gaat impregneren. - Kan ik het geverfde hout van mijn bank impregneren?
Het impregneermiddel kan niet in het hout trekken door de afdekkende laag verf. Eigenlijk moet je eerst het hout impregneren en daarna verven.
Heb je nog andere vragen of wil je je bank laten impregneren? Neem dan contact op met ons en wij helpen je snel verder!