We hebben al in een eerdere blog laten zien wat de kenmerken en kwaliteiten zijn van meubel leer en daarin is het looiproces in het kort uitgelegd. Wat ook erg interessant is om te vertellen hoe leer gemaakt wordt en hoe het looiproces verloopt.
Voordat leer gebruikt kan worden om er bijvoorbeeld meubel leer van te maken moet het een aantal behandelingen ondergaan. Allereerst wordt de (o.a. runder) huid een dag lang in een grote draaiende trommel gewassen en geweekt, zodat de haren van het dier loslaten. De overgebleven vellen worden ook wel bloten genoemd, hieraan zitten nog vlees- en vetresten. In de ontvleesmachine wordt dit eraf geschraapt. De nerflaag en de reticulaarlaag worden hierna van elkaar gesplit. De reticulaarlaag (de onderste laag), wordt niet gebruikt. De egale nerflaag, die verder gebruikt zal worden is mooi en sterk. Er zijn verschillende manier van looien, deze manieren zijn van invloed op de prijs en belangrijker, ze bepalen het uiteindelijke doel van een huid. Na reiniging van de huiden worden deze om leer duurzaam te maken gelooid.
Looiproces
Looien is de naam van het proces dat een (o.a. runder) huid doormaakt voordat het leer genoemd kan worden. Het looiproces maakt de huid met speciale looistoffen bestand tegen bederf. Daarnaast heeft het grote invloed op de uitstraling van het leer.
De looistoffen kun je onderscheiden in mineraal looien en plantaardig looien. Natuurlijke looistoffen zorgen voor een levendige uitstraling van het leer. Vaak wordt de natuurlijke stof galluszuur gebruikt. Ook zijn er andere plantaardige looistoffen: Dit wordt catechinen genoemd.
Tegenwoordig wordt er veel gebruik gemaakt van het chemisch looien, met name het looien met behulp van chroomzouten. Dit zorgt voor een sneller proces. Met de natuurlijke stoffen, krijg je een levendige uitstraling en wordt het milieu gespaard. Tijdens het looiproces kun je de soepelheid van leer beïnvloeden door olie toe te voegen. Door de verschillende wijzen van het looiproces ontstaan verschillende soorten leder en door toevoeging van chemicaliën worden de technische eigenschappen die het leer later zal hebben bepaald.
Drie soorten leder
Het leder wordt in 3 soorten verdeelt.
Grauwleer: Dit wordt bereid door de vleeszijde te zuiveren met traan. Dit is prima geschikt voor bruine schoenen.
Overleer: Als de huiden gelooid zijn, worden ze opgespannen en in vers stromend water gehouden voor twee weken. Het zal daarna een week duren dat ze gekalkt worden. Dit zal gebeuren in een kalkkuip en zal vervolgens worden ontkalkt in vuil water. Tot slot worden de huiden geschaafd en bewerkt in een kuip om ze geschikt te maken voor onder andere zadels of schoenen. Tijdens het looiproces zal het leer blauw worden en moet daarom nog verder bewerkt gaan worden.
Vetleer: Dit wordt verkregen door de gedroogde huid in te smeren met rund- en traanvet, en uiteindelijk zal dit bewerkt worden met koperrood. Het geschikt voor werkschoenen en laarzen.
De huiden gaan in een vat, waarin deze worden geverfd en uiteindelijk zal worden gevet. Na het verven wordt het leer geklopt tot het soepel is en in de vacuümpers gedroogd. Nu is het leer klaar voor de nabehandeling. Bij de nabehandeling worden verschillende soorten leer verkregen.
Verven
Neem nou ‘Door en door’ geverfd leer dat ontstaat door leer lang in een verfbad te laten ronddraaien. Kleurnuances krijg je doordat niet alle delen van de huid evenveel kleurstof opnemen. Beschadigingen worden hierdoor minder zichtbaar. Al het leer wordt geverfd met aniline kleurstoffen. Dit kan op verschillende manieren gebeuren en geeft steeds een ander resultaat.
Splitten
In de splitmachine zal de huid in twee of meerdere lagen worden gesplitst, anders is de huid te dik. Bij het splitsen onstaat er een onderlaag (split)en bovenlaag (nerflaag). Vocht van gelooid leer wordt verwijderd door de ontwateringspers en hierna zal de schaafmachine ervoor zorgen dat het leer op de goede dikte wordt geschaafd.
Verschillende typen leer
Door de nabewerking verkrijgt men verschillende typen leer en zo wordt ieder type leer voor andere producten gebruikt. Er zijn wel wat meer types maar deze drie soorten zijn het meest bekend:
- Anilineleer, Nubuckleer.
Wordt niet afgewerkt met een beschermlaag, na het kleuren.
Voordeel is de mooie natuurlijke uitstaling en zacht stof is, en heeft een uitstekende zitcomfort.
Nadeel is wel dat het snel vlekkerig en vuil wordt, en het geen zonlicht kan verdragen. - Semi – Anilineleer.
Na het kleuren wel afgewerkt met een transparante verflaag.
Voordeel is de natuurlijke uitstraling, is vlekwerend, en zit comfortabel.
Nadeel is dat het minder zacht aanvoelt, en blijft gevoelig voor zonlicht. - Afgedekt leer.
Deze leersoort is afgedekt met een dekkende verflaag.
Voordeel is het kleurecht (behalve handwish), makkelijk te reinigen, en blijft langer mooi. In meer kleuren mogelijk.
Nadeel is dat de natuurlijke schoonheid minder zichtbaar is, en voelt minder zacht aan.
* Vind Informatie op leer-onderhoud.nl om de nadelen zoveel mogelijk te voorkomen
Om van runder huid leer te maken, gaat er een behoorlijk proces aan vooraf, het looiproces. Als dat hele proces doorlopen is kan het leer wat helemaal afgewerkt is gebruikt worden om meubels te gaan stofferen, een Bankstel stofferen tot een stijlvol en modern meubelstuk, wat makkelijk te onderhouden is.